Πρόσφατα, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ έκανε μια βαρυσήμαντη δήλωση ότι «υπάρχει πραγματικός κίνδυνος νέας ένοπλης σύγκρουσης στην Ευρώπη». Δύση και Ρωσία φαίνεται να μην κάνουν και πολλά βήματα πίσω με αφορμή την κατάσταση και την ένταση σχετικά με την Ουκρανία, ενώ αρκετοί δυτικοί στρατιωτικοί εκφράζουν μέσω ΜΜΕ φόβους για στρατιωτικό πλήγμα που μπορεί να καταφέρει πρώτη η Μόσχα, ακόμα και την πρόκληση προβοκάτσιας ως πρόσχημα. Οι ΗΠΑ έδωσαν άδεια στις βαλτικές χώρες να στείλουν αμερικανικούς πυραύλους και στρατιωτικό εξοπλισμό στην Ουκρανία.

Σε αυτό το κλίμα, οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Ρωσίας συναντήθηκαν την Παρασκευή στη Γενεύη σε μια προσπάθεια εκτόνωσης της κρίσης με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας να επαναλαμβάνει το πάγιο αίτημα της χώρας του να μην ενταχτεί ποτέ η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η συνάντηση έληξε δίχως κανένα αποτέλεσμα, αναμένοντας πλέον η Ρωσία τις γραπτές απαντήσεις από τις ΗΠΑ στα αιτήματά της.

Την Τετάρτη 12 Ιανουαρίου οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της ΕΕ πραγματοποίησαν συνάντηση στη Βρέστη της Γαλλίας στο πλαίσιο συχνών επαφών για να αποτρέψουν –όπως λένε- τη Ρωσία από μια πιθανή εισβολή στην Ουκρανία. «Οι προοπτικές γίνονται όλο και πιο ζοφερές» αναφέρουν δυτικά ΜΜΕ, όπως το Spiegel.

Από τη μια πλευρά, η Μόσχα κατηγορεί τη Δύση ότι επιδιώκει να δημιουργήσει στρατιωτική υπεροχή, ζητώντας από το ΝΑΤΟ να σταματήσει να δέχεται πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, όπως η Ουκρανία στη στρατιωτική συμμαχία. Η Μόσχα θέλει επίσης το ΝΑΤΟ να αποσύρει τις δυνάμεις του από τα κράτη μέλη της στα ανατολικά. Οι Δυτικοί υποστηρίζουν όμως ότι αυτές οι απαιτήσεις είναι απαράδεκτες, με τον Στόλτενμπεργκ να τονίζει ότι κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να επιλέξει τη δική της πορεία και ότι αυτή η «βασική αρχή» αποτελεί μέρος του θεμελίου για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Σημειώνεται ότι στην Ουκρανία, οι δυτικές περιοχές, όπως διαμορφώθηκαν μετά και την κρίση του 2014 που είχε ως αποτέλεσμα την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία,  διακατέχονται από έντονο αντιρωσισμό υπολογίζοντας στη Δύση ενώ οι ανατολικές είναι στραμμένες στη Ρωσία. Στις τελευταίες, εξάλλου, κατοικούν Ρώσοι και Ουκρανοί που αισθάνονται πιο «κοντά» τους Ρώσους.

Φόβοι του NATO

Δυτικοί εμπειρογνώμονες, αναλυτές και στρατιωτικοί καταγράφουν ένα σωρό απειλητικές κινήσεις της Ρωσίας. Στις Βρυξέλλες, δεν θεωρείται πλέον αδύνατο ο Πούτιν να επιδιώξει ένοπλη σύγκρουση με τη Δύση πέρα από την Ουκρανία. Σύμφωνα με ειδικούς που επικαλείται το Der Spiegel, στο ΝΑΤΟ φοβούνται ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την πρόσφατα αυξημένη παρουσία τους στη Μεσόγειο, τον Βόρειο Ατλαντικό και την Αρκτική για να χτυπήσουν σε ένα ευρύ μέτωπο – ακόμη και με στόχο κράτη μέλη του ΝΑΤΟ. Οι πηγές ανέφεραν ότι αναμένονται επίσης μαζικές εκστρατείες παραπληροφόρησης και κυβερνοεπιθέσεις. Το τελευταία διάστημα, ο Ρώσος πρόεδρος συγκέντρωσε ισχυρά στρατεύματα -περίπου 100.000 στρατιώτες, άρματα μάχης, drones και πυροβολικό- κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία με το ΝΑΤΟ την ίδια στιγμή να δηλώνει ότι οι εχθροπραξίες θα μπορούσαν να ξεκινήσουν σύντομα, ακόμα κι αν δεν είναι όλα τα ρωσικά στρατεύματα έτοιμα για ευρείας κλίμακας εισβολή.

Οι Ρώσοι ετοιμάζουν προβοκάτσια

Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο τον οποίο επικαλείται το Foreign Policy «η Ρωσία θέτει τις βάσεις για να έχει την επιλογή να δημιουργήσει πρόσχημα για εισβολή, μεταξύ άλλων μέσω δραστηριοτήτων δολιοφθοράς και παραπληροφόρησης, κατηγορώντας την Ουκρανία ότι προετοιμάζει μια επικείμενη επίθεση κατά των ρωσικών δυνάμεων στην ανατολική Ουκρανία».

Ο αξιωματούχος προειδοποίησε ότι η Ρωσία έχει ήδη τοποθετήσει εκ των προτέρων μια ομάδα στρατιωτών που έχουν εκπαιδευτεί σε μάχες σε πόλεις και εκρηκτικά για να εξαπολύσουν πιθανή επίθεση σε φιλορωσικές δυνάμεις στην ανατολική Ουκρανία ώστε να δικαιολογήσουν έτσι μια νέα επίθεση στη χώρα. Η Ρωσία έχει εξοπλίσει και παρέχει στρατιωτική υποστήριξη στους αυτονομιστές που πολεμούν στην περιοχή του Ντονμπάς από το 2014.

«Ο ρωσικός στρατός σχεδιάζει να ξεκινήσει αυτές τις δραστηριότητες αρκετές εβδομάδες πριν από μια στρατιωτική εισβολή, η οποία θα μπορούσε να ξεκινήσει από τα μέσα Ιανουαρίου έως τα μέσα Φεβρουαρίου. Είδαμε να συμβαίνει το 2014 με την Κριμαία», είπε ο αξιωματούχος. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν άφησε να εννοηθεί για πρώτη φορά την Πέμπτη σε συνέντευξη Τύπου ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν βλέπει τη Ρωσία να προετοιμάζει επιχειρήσεις παραπληροφόρησης ώστε να έχει πρόσχημα εισβολής στην Ουκρανία.

«Σιωπή» για την περικύκλωση της Ρωσίας

Ενώ φαινομενικά είναι ορθή η τοποθέτηση του Στόλτενμπερκ ότι κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να επιλέξει τη δική της πορεία, έτσι ώστε και η Ουκρανία εάν θέλει να ενταχτεί στο ΝΑΤΟ, ωστόσο, είναι επίσης γεγονός, ότι οι Δυτικοί έχουν επιδοθεί σε μια άνευ προηγουμένου στρατιωτική κινητοποίηση στην Ανατολική Ευρώπη, αποσιωπώντας τις δικές τους ευθύνες για την κρίση.

Όσον αφορά την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, το άνοιγμα των αρχείων στο Πανεπιστήμιο Τζωρτζ Ουάσινγκτον (τέλη 2018) αποκάλυψε πως υπήρξε συμφωνία μεταξύ Δύσης και Γκορμπατσόφ το 1990-91 σύμφωνα με την οποία το ΝΑΤΟ δεν θα επεκτεινόταν «ούτε μία ίντσα ανατολικά» προς την Ρωσία. Η συμφωνία όμως παραβιάστηκε.

«Η αλήθεια και οι υποσχέσεις που δεν τηρήθηκαν από τους Δυτικούς έχουν πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από αυτές που γνωρίζαμε» υποστήριξε το 2018 ο Στήβεν Κοέν, ομότιμος καθηγητής Ρωσικών Σπουδών και Πολιτικής στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και του Πρίνστον ασκώντας κριτική στα δυτικά ΜΜΕ που δεν έκαναν αναφορά στο γεγονός. «Οι Times και Washington Post θεωρούν ότι η ιστορία και η διαδικασία επέκτασης του ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι που αξίζει να δημοσιευτεί, ακόμα κι αν υπήρξε η αιτία κλιμάκωσης νέου Ψυχρού Πολέμου» ανέφερε ο Κοέν.

«Το βασικό ερώτημα για την επέκταση του ΝΑΤΟ θα ήταν εάν πράγματι συμβάλλει στη σταθερότητα στην Ευρώπη ή θα συνέβαλε στην αποσταθεροποίηση» ανέφερε ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ Ντάγκλας Λουτ. Ο καθηγητής διεθνών υποθέσεων στη Σχολή Διακυβέρνησης Κένεντι του Χάρβαρντ, Stephen M. Walt, έχει εκφράσει επίσης τον  προβληματισμό του ότι ακόμη και στη δεκαετία του 1990, όταν προτάθηκε για πρώτη φορά η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, πολλοί εξέχοντες Αμερικανοί στρατηγοί αντιτάχθηκαν γι’ αυτόν τον λόγο. «Αυτή ήταν η ανησυχία εξαρχής – δεν θα ήταν εύκολο να πραγματοποιηθεί με τρόπο που δεν θα απειλούσε τη Ρωσία».

30.000 Δυτικοί στρατιώτες στην πόρτα της Ρωσίας

Οι Ρώσοι –βλέποντας να περικυκλώνονται- επιδεικνύουν μια ιδιαίτερη γεωστρατηγική «ευαισθησία» για την περιοχή τους, που οδήγησε και στην προσάρτηση της Κριμαίας πριν λίγα χρόνια, ύστερα από το ξέσπασμα της κρίσης στην Ουκρανία. Οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί σφίγγουν όλο και περισσότερο τον κλοιό. Μέσα στο 2021, με τη στρατιωτική άσκηση Defender 2021 –στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα- το NATO «αύξησε την ετοιμότητα και έχτισε τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και Εταίρων» εναντίον της Ρωσίας. Ενώ οι Δυτικοί αναφέρουν ότι οι Ρώσοι κινητοποίησαν δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στα σύνορα με Ρωσία, μόνο η άσκηση Defender 2021 επιστράτευσε πάνω από 30.000 στρατιώτες σε 12 χώρες της Ευρώπης. Ο Ευρωβουλευτής Κώστας Παπαδάκης είχε επισημάνει τους κινδύνους της άσκησης με ερώτηση στην Κομισιόν. Οι δε στρατοί της Βουλγαρίας, της Ουγγαρίας, της Λιθουανίας, της Ρουμανίας και της προσφάτως ενταγμένης Βόρειας Μακεδονίας μέσω της υπηρεσίας προμηθειών του ΝΑΤΟ (NSPA) φροντίζουν για τη διαμονή και ενίσχυση των Αμερικανικών στρατευμάτων στην Ευρώπη. 

Προς μια νέα στρατιωτικοποιημένη Ζώνη του Σένγκεν

Υπενθυμίζεται ότι ακόμα και η προηγούμενη πορτογαλική Προεδρία στην ΕΕ είχε επιδείξει επίσης ιδιαίτερη προσοχή για δραστηριότητες στρατιωτικής κινητικότητας μέσα στην ΕΕ ώστε όπως υπογράμμιζε εμφατικά «να μετατρέψει την φιλοδοξία σε πραγματικότητα». Αμερικανική δεξαμενή σκέψης (CEPA) που προωθεί την άμυνα ΗΠΑ-ΕΕ εναντίον της Ρωσίας, δημοσίευσε μελέτη με σενάρια στρατιωτικής κινητοποίησης -ουσιαστικά κατά της Μόσχας- με τον ενδεικτικό τίτλο «Μετακινώντας Βουνά για την άμυνα της Ευρώπης», υπογραμμίζοντας τις πολιτικές και υποδομές που χρειάζονται.

Ήδη από το 2018, οι Ευρωπαίοι εγκαινίασαν το Σχέδιο Δράσης για τη Στρατιωτική Κινητικότητα (Action Plan on military mobility), στοχεύοντας στη διευκόλυνση των γρήγορων και απρόσκοπτων στρατιωτικών κινήσεων εντός και εκτός της ΕΕ. Επειδή όμως η ανατολική Ευρώπη δεν διαθέτει γέφυρες που να αντέχουν τα άρματα μάχης που θα μετακινηθούν προς ανατολάς, η ΕΕ έβαλε στόχο την επισκευή τους. «Ίσως από τα μεγαλύτερα προβλήματα του ΝΑΤΟ στην περιοχή» είναι ότι είναι «γεμάτη με σαθρές παλιές γέφυρες που δεν μπορούν να υποστηρίξουν το βάρος των οχημάτων» του ΝΑΤΟ που ζυγίζουν 60 τόνους, λένε ειδικοί.

Αυτό θα ήταν ολέθριο για έναν πόλεμο κινήσεων των Ευρωπαίων και Αμερικανών εναντίον της Ρωσίας. «Η απαίτηση είναι σαφής. Για να αποτρέψει τη Ρωσία από το να επιτεθεί στην Πολωνία και στα κράτη της Βαλτικής» οι Δυτικοί στρατοί «θα πρέπει να αναπτύξουν βαριές τεθωρακισμένες δυνάμεις όπως άρματα μάχης M-1, τεθωρακισμένα οχήματα μάχης και αυτοπροωθούμενο πυροβολικό» αναφέρει o αμυντικός αναλυτής του National Interest που επικαλείται έκθεση του ισχυρού think tank RAND που διασυνδέεται με τον Αμερικανικό Στρατό.

Φαίνεται ότι η Κομισιόν επηρεάζεται από τέτοιες ιδέες και ήδη στην ΕΕ έχουν αρχίσει εργασίες. Στην ανακοίνωσή της δεσμεύεται ότι «θα εντοπίσει τα μέρη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών που είναι κατάλληλα για στρατιωτικές μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων αναβαθμίσεων της υπάρχουσας υποδομής». Το πρότζεκτ συνεχίζει δυναμικά σήμερα ο αρμόδιος για την εξωτερική πολιτική της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ 

«Ωστόσο», όπως έχει υποστηρίξει ο δημοσιογράφος της Il Manifesto, Manlio Dinucci, «εμείς οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πληρώνουμε πάντα αυτά τα “μεγάλα έργα”, άχρηστα για αστικές χρήσεις, με επακόλουθες περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες και τις επενδύσεις σε έργα κοινής ωφέλειας». Και συμπεραίνει πως «έτσι προετοιμάζεται ο “στρατιωτικός χώρος Σένγκεν”, με τη διαφορά ότι ελεύθεροι να κυκλοφορούν δεν θα είναι πρόσωπα αλλά άρματα μάχης».

Πηγή: Tvxs.gr